Kapitał zakładowy

Fundament finansowy spółki kapitałowej, suma nominalnej wartości wszystkich udziałów lub akcji. Trochę się rozpiszemy, bo pojęcie to budzi wiele nieporozumień. KZ to nie to samo co majątek lub wartość firmy – spółka warta miliony może mieć kapitał zakładowy 5000 zł i… na odwrót. Bo pamiętajmy, że kapitał zakładowy to pewna wartość abstrakcyjna, zadeklarowana i początkowa.

Spółka, która startowała 20 lat temu z kapitałem pieniężnym 1 mln zł, mogła go już dawno wydać. Gorzej: spółka z o.o., która startowała rok temu z kapitałem pieniężnym 1 mln zł, mogła zadeklarować w sposób nieprawdziwy, że takie pieniądze ma – ten fakt się tylko oświadcza, nie podlega kontroli sądu rejestrowego. Wreszcie, spółka mogła taki kapitał opłacić w formie aportu np. maszyn, które się całkowicie zużyły, albo niewłaściwie szacując ich wartość (to też na etapie rejestracji nie podlega weryfikacji).

Jeśli więc jesteś np. wierzycielem spółki, nie wyciągaj zbyt pochopnych wniosków ani z faktu, że kapitał jest wysoki, ani – że niski. Wbrew obiegowej opinii, nie ma naprawdę nic złego w spółkach z o.o. tzw. „piątkach”, tj. z minimalnym kapitałem 5 tys. zł. Stąd sprawdzając kontrahenta czy dłużnika, w KRS zrób tylko krótki check, a odpowiedzi na temat kondycji finansowej zacznij szukać w dokumentach finansowych (podpowiadamy, są jawne; szukaj: Repozytorium Dokumentów Finansowych, koniecznie na stronach gov.pl).

Po co więc komu kapitał zakładowy, skoro nie oddaje ani wartości ani kondycji finansowej spółki? Ta wartość, w proporcjonalnym do wkładów podziale na poszczególnych wspólników, ma znaczenie formalne. KZ określa prawa udziałowców (ile kto ma głosów, jaki % z zysku), ale też obowiązki (np. jakiej wysokości dopłaty trzeba wnieść, gdy zostaną uchwalone). Od wysokości kapitału płaci się podatek PCC (0,5%), ale uwaga – nie zawsze warto oszczędzać! Przy sprzedaży udziałów niski kapitał oznacza wyższy podatek dochodowy.

Podsumowując, KZ to jak fundament domu – musi być solidny, ale prawdziwa wartość tkwi w tym, co na nim zbudowano. W praktyce biznesowej kapitał powinien odpowiadać skali działalności – zbyt niski może budzić mimo wszystko nieufność kontrahentów i banków, zbyt wysoki obciąża płynność wspólników i rodzi opodatkowanie. Ale – jak pisaliśmy wyżej – już zakładając spółkę i określając kapitał, warto uwzględnić też plan na przyszłość. Czy zakładamy możliwość sprzedaży? Czy możemy mieć potrzebę pozyskania inwestora? Warto o tym myśleć już od początku.