UKUR (Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego)

Akt prawny regulujący obrót gruntami rolnymi w Polsce. Ustawa powszechnie uważana za stojącą na straży polskiej ziemi – wprowadza ograniczenia w nabywaniu nieruchomości rolnych, dając pierwszeństwo rolnikom indywidualnym i Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Nie jest bowiem tajemnicą, że ustawodawca dążył do zachowania ziemi przed jej wykupem przez podmioty zagraniczne, jednak ze względu na prawo unijne, nie mógł przyjąć kryterium narodowego, stąd ograniczył handel ziemią rolną dla wszystkich.

Stąd w praktyce UKUR znacząco wpływa na transakcje dotyczące terenów sklasyfikowanych jako rolne. I  bardzo komplikuje proces ich zakupu przez osoby niebędące rolnikami. Pomimo upływu lat, dalej wiele osób nie wie że co do zasady, nabywcą nieruchomości rolnej może być tylko rolnik indywidualny(uwaga na definicję rolnika z UKURu!), a w pozostałych przypadkach wymagana jest zgoda KOWR.

Ustawa wprowadza również obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego przez nabywcę przez minimum 5 lat od zakupu. Warto wiedzieć, że ustawa przewiduje wyjątki od ograniczeń – m.in. dla osób bliskich zbywcy, jednostek samorządu terytorialnego czy w przypadku dziedziczenia. Istotne znaczenie ma definicja „nieruchomości rolnej” – nie każda działka z gruntami oznaczonymi jako rolne w ewidencji podlega ograniczeniom UKUR.

Dla inwestorów i deweloperów kluczowa jest analiza możliwości wyłączenia gruntu spod działania ustawy, np. poprzez uwzględnienie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo z uwagi na kryteria wielkościowe. Profesjonalna obsługa prawna transakcji dotyczących nieruchomości rolnych jest niezbędna, by uniknąć sankcji nieważności umowy.