Słownik pojęć

Prezes

Dla niektórych zawód, dla innych marzenie, dla jeszcze innych – utrapienie. Wśród spółek, występuje głównie w sp. z o.o. i w akcyjnej, ale też w innych podmiotach, np. w fundacji rodzinnej i NGOsach. Celowo, nie całkiem fachowo, piszemy o prezesie, choć myślimy po prostu o zarządzie, bo w polskiej nomenklaturze biznesowej prezes przyjął się jak forma nieomal obowiązkowa, oficjalna.

Pamiętajmy jednak, że kodeksowo w spółkach kapitałowych  po prostu zarząd – który składa się z określonej liczby członków, bez wyróżników, ewentualnie umowa spółki może nadawać im specjalne nazwy lub uprawnienia (np. tytuł prezesa, wiceprezesa, przeważający głos w głosowaniach uchwał zarządu itp.). W małych firmach prezes często jest też (współ)łaścicielem, w dużych – profesjonalnym menedżerem, niejako wynajętym przez wspólników.

Zarząd reprezentuje spółkę na zewnątrz, podejmuje kluczowe decyzje operacyjne, odpowiada za realizację strategii i wyniki. Jego uprawnienia i obowiązki określa umowa spółki i przepisy prawa. Uwaga: jeśli marzysz o byciu prezesem, pamiętaj, że zarząd może odpowiadać majątkiem osobistym za niektóre zobowiązania firmy, np. zaległości handlowe, podatkowe czy składki ZUS. Kiedyś była to rzadka sytuacja, dziś należy bardziej do normy, choć można się przed tą normą skutecznie bronić, zwłaszcza jeśli Twój prawnik ma pojęcie o prawie upadłościowym.

Zarząd odpowiada także za zgłaszanie zmian do KRS oraz właśnie za złożenie wniosku o upadłość, gdy firma staje się niewypłacalna. Nawet jeśli faktycznie firmą kieruje ktoś inny (np. właściciel, nieformalny inwestor), to formalny prezes ponosi prawną odpowiedzialność za jej działania. Dlatego tak ważne jest, by prezes znał swoje prawa i obowiązki oraz miał wsparcie prawne przy kluczowych decyzjach.